********KHUBLEI******** ******** *********KHUBLEI******** ******** *********KHUBLEI***********

********WELCOME******* ******** ********WELCOME******* ******** ********WELCOME********

******** स्वागत हे/ SVAAGAT HE******** ******** ******** स्वागत हे/ SVAAGAT HE****************

WELCOME DEAR VIEWERS....

1. Do you want to enjoy and relax yourselves then WELCOME to this blog....
2. Do you want to know about Khasi Tribe (Maram) of Meghalaya, about Matrilineal system....
3. Do you want to know about Bhagavad Gita and Bible...

January 29, 2011

Ka patok ka dei tang ia ki baduk

Ka patok ka dei tang ia ki baduk

Shisien katba nga dang shong kali na Mairang sha Shillong la don iwei I kong ba iathuh ianga shaphang kawei ka jingjia ba pynmong shisha ia ka mynsiem jongnga kum u khun khasi. Kane ka jingjia ka long ba la la don iwei I briew na nongkhyndong I ba la leit sha sor. Ita I briew I la kum pynhap ia ka pla pisa bad ym don pisa ban leit phai shuh. Te I la leit sha jaka ieng kali bad kyrpad ia ki ban shah shong khlem siew tang ba ki la rkhie bein ia I. I la kyrpad pisa na kiwei bad I khlem ioh satia. Ka la jia ba hakata ka por I wei I longkmie ba riam stai bha I la kum pynhap ka pla pisa bad katba I dang sei sanphew tyngka I ta I longkmie I la iohi bad kynnoh tuh ia I. Ita I nongkyndong I la shah shoh shahtied khlem isynei bad I la shah set patok arbnai. Lajia ba ha kajuh ka sngi iwei I Ophisar ba la tuh pisa sanlak tynka na office. Ita I la shahkem ha ki pulit namar ba la don ba lap, tangba tang shikynta I la lait na patok. Te shaei kein ka hok ka sot ka ri khasi? Shaei ka jingbishar bashisha ka jaitbynriew khasi jongngi? Hato ka don seh mo ka ain ba ia ki ophisar dei ban ym set patok bad ia ki baduk pat dei ban set patok? Ki briew ki la kham riewspah bad kim niewkor ia ki ba duk ba rangli bad dei na kane ka daw ba la sa jyllei ki nongtuh, nongpyniap briew bad ka jingbishni ka saphriang kylleng. Ka jingbamsap bad ka jingleh shilliang kan sa wanrah jingjot ia ka ri khasi jongngi. To khun khasi khara ieng joit bad kyndit bynriew ban ialeh pyrshah ia ka jingsniew ha ka ri khasi jongngi.

Ki Khasi ki Phasi iala ka Ri

Ki Khasi ki Phasi iala ka Ri

Lada phi dei I khun Khasi, lada phi ieid iala ka ri Khasi bad lada phi ieid ialade ba phi dei I khasi te pule iakane ka article.

Ki longshuwa man shuwa jongngi ki la ai ia ngi ki jinghikai ba kordor shisha. Dei ba ki Khasi ki bud ia kine ki dienjat ba ki sa lah ban im ha ka jingsuk, ka hok, ka burom bad ki sa lah ban roi ban par. Ki hukum ba ngi la ioh ki long ban Tipbriew Tipblei, Tipkur Tipkha, Kamai ia ka hok, tiphok tipsot, bad tipburom tipakor. Katba ka pyrthei ka kylla ngi ki khasi ruh ngi la kylla ha ka jingim jongngi. Ngi dei hok ban kylla tanga ngi dei ban kylla khambha ym kham sniew. To ngin iapeit shaphang katto katne ki jinghikai ba ngi la ioh bad kumno ngi ha ka juk mynta ngi bud ia ki.

Tiphok tipsot

Ngi ki Khasi ngi im ha ka jingiaieid bad ka jingiatylli. Ngi don ka jingsngewlem bad jingiarap lem markylliang namar ba ngi long ki khun tipbriew tipblei. Ngi trei hok ia kano kano ka kam bad ngi im da la ka umsyep bad ka snam bad ngim ju thok, bishni, ne tuh ia jongkiwei dei nakane ka daw ba ngi long shisha ka jaitbynbriew ba im Tiphok tipsot. Dei na kane ka daw ba ngi im ha ka jingsuk jingkmen bad ki para marjan marpa.

Shaei ka ri khasi mynta? Mynta ka ri khasi ka don ha thmier ka jingiap namar ba ki khasi ki don u tyllai phasi ban sdien iala ka ri. Ha kano ka rukom ngi sdien iala ka ri? Ngi sdien phasi iala ka ri da ka jingbamsap, jingbishni, jingiapyniap briew, bad ka jingdie tad dor ia ka mei mariang ha ki mynder. Kumno kein ka ri tipbriew tipblei, ka ri ba kamai ia ka hok bad ka ri ba tiphok tipsot ka kylla long pynban kawei na ki jylla ba bamsap tam? Ka jingbamsap ka la bampong ia ka ri khasi bad Ka jingkhwan shimet ka la pynjot iaka jingiaieid parabriew. Ka jingbamsap ka la pynsahdien iangi ki khun khasi bad bamduh ia ka spah ka ri. Balei kein ngi ki longkmie longkpa, bad ki khun samla ka ri ngim wat ia ka daw bad raddiengkhong shisyndon ia ka jingbamsap bad ki jingsniew na ka ri? Nga la shem ba ka ri khasi ka jyllei shisha ka jingbamsap namar ba ladon I paralok jongnga ba la biang ka kyrdan bad I la leit wat kam naka bynta ka post balait ha Gram Sevak. I la pynkhreh ka curriculam vitae bad pule ki kot bapher bapher ban leit interview. Hynrei ha ka por ba I leit register I nongtrei ophis ki la ong ba kam myntoi ban wan wat kam lada phim pat don shilak tynka ha kti. I la pyrshang ban panram nangne nangtai bad I la ioh kumba sanphew hajar bad I la ai. Ha ka por ba I leit interview ki nongshim interview ki shu kylli tang ki jingkylli basuk bha ia baroh. Hynrei phi tip la jia aiu ynda la mih result? Ia kata ka post la ioh da iwei I dkhar ba dang shu dep tang klass ba khatar dei naka daw ba I ai pisa kham bun. Sa ha kawei pat ka por I la leit apply sa ka kam pulit. Ha ka sngi ba dei ban mareh I la leit bad I long banyngkong hynrei I khlem ioh kam satia dei ba ym don pisa ban bsiap. Te shaei kein ka hok ka sot ka don? Mano ba dei trai ha ka ri khasi jongngi, ki khasi ne ki dkhar? Lada ia ka kam ba dei ban ioh ki khasi la ioh noh da ki dkhar nangno kein ki khasi kin iohkam bad kumno kein ka ri bad ka jaitbynriew khasi jongngi kan kiew shaphrang? Kyndit bynriew ko khun khasi.

Tip burom Tip akor.

U Blei u la kyrkhu iangi ki khasi dei ba ngi don ka burom ka akor ia ki parabriew. Ngi ki khasi ngi burom ia ki ba khamheh khamsan bad ngi kyrpad ia ka jingkyrkhu jongki namar ngi ngeit ba U Blei un kyrkhu iangi lyngba jongki. Ka long ka jingkyrkhu ia ngi ki khasi lada don ki tymmen ki kro ha ka iing ka sem jongngi. Ngi ki khasi ngi shaid dem malumala ban pyni ia ka jingdon skor jongngi haba ngi iaid hakhmat kiba kham heh khamsan iangi. Ngi ki khasi ngi long ki briew ba riam donburom donakor bha. Ka riam khasi ka long ka riam ba I shongkun bha.

Katbaki khasi ki kham pahuh pahai, ki khasi ki khamduk khamtoi ha ka burom ka akor bad ha ka jingiaieid parabriew. Ngam lah mutdur shisha ba don ki khasi ki ba buh ia ki kmie ki kpa ha iing sumar tymmen (old age home). Nga la iohi ruh ba don ki khynnah khasi ki bym ju burom ne kohnguh wat iala ki kni namar ba ki la kham heh kyrdan bad kham im tulop maki ban ia ki kni. Ki don ruh ki khasi ba long Ingkhong shyllangmat namar ba ki pryshang ban kren dkhar ne phareng wat lada ki don tang parakhasi ruh bad ki riam dkhar ne phong ka riam ka beit ba isangsot bad ipohjait shisha wat hala ka jongka ri. Ka riam khasi khamtam lei jong ki kynthei ka long kaba idonburom shisha tangba bun ki khasi kim kwah shuh ban riam khasi ki kwah ban pynbud ia ka riam kiwei. Lada ngi ki khasi ngim riam khasi mano kein ban riam? Lada ngim riam khasi haba don shabar jylla te sngewdei khnang ban lait nakino kino ki jingma. Nga la iohi katto katne ki thei khasi, wat ki sister ruh, kiba riam dkhar shabar jylla bad ynda ki la wan sha jylla kim kwah riam khasi shuh. Ki ong ba ka kham sngewbang ka riam dkhar ban ia kaba riam khasi. Ka riam ka beit kam dei tang ka jingsngewbha ne ban da iangi hynrei ka sakhi ia ka jaitbynriew jongngi. Te lada phi riam dkhar ne riam pohjait da ki jain ki bym tap bha wat ia kamet phi sakhi ba phi dei ki riewpohjait bad ki riewkhlaw. Teng teng nga sngewlehrain jur haba nga iohi ba ki thei khasi ki phong sari bad pynpaw lut ia ka kpoh shabar. Te shaei kein ka akor ka burom jongngi ki khasi ba la hikai da u longshuwa manshuwa? Ki khasi ki bym tynkai ia ka riam ka beit, ia ka ktien thylliej bad ia ka jingiaieid para khasi ki long ki briew ki bym tyngkai ialade, ia kiba haiing hasem bad ia ka jaitbynriew khasi (ki dei ki Ingkhong shyllangmat). Ko khun khasi phi kwah ban long riewpohjait, dkhar, ne phi kwah ban long ki khun khasi, ki khun binong bishon?

Ko khun samla ka ri ka lawei ka ri ka shong hangi. Ko khun samla ka ri khasi, Ko khun tip breiw tip blei ka ri bad ko rang bad thei dajied ka ri Khasi, ieng joit mynta, khie noh na ka ba thiah, pyneh la ki tyrpeng ale ngin ieng ialeh. Sei la ka sap ka phong ba ai U blei, bad sei ia ka mynsiem ialeh. Ka jingsniew ka la don hajan jongngi mait naphang bad wat ai ba ka jingsniew kan synshar iangi. Ale ngin sdang ialeh. Leit sha ki ophis, school, ki iew ki hat, ne kino kino ki jaka ba kynrei ka jingbamsap, ba don ki ingkhong shyllangmat bad ba don ki nongpynhiar dor iaka ri khasi. Pynhiar shuki, beh krat, sympat ne ai kano kano ka jingpynshitom ba ki dei hok ban ioh katkum ka hok. Kine ki nongbamsap ki long ki nongbamduh ia ka ri bad ka jaitbynriew khasi jongngi. Da leilei ruh ko khun khasi khara iatylli lang kawei bad rad diengkhong ia ka jingbamsap bad baroh ki jingsniew. Lada ka sorkar kam kitkhia ngi ki samla ka ri ngin trei shisha. Ngi dei ban pyndam noh ia ka kyrteng ba pynpoh dor iangi kum ka ri ba pawnam ha ka jingbamsap. Khun ka ri ngi kham khlain bangi ban ia ka sorkar, ngi don ka bor lada ngi iatylli lang. Ka shong hangi ko khun samla ka ri rynkat ka jingiasnoh kti lang jong ki kmie ki kpa ba ngin pynlong biang ia ka ri ka ri khasi ka ri ba tipbriew tipblei, ri ba tip kur tip kha, ri ba kamai ia ka hok, ri ba tiphok tip sot bad ka ri ba don burom ba don akor. Ko khynnah University, College, Skul, Ko seng bhalang bapher bapher bad kumjuh ruh kito ki seng ba la shah khot kaikhlaw ha ka sorkar 'Ale ngin iatrei lang bad pyllait ia ka ri khasi na ka jingdum bad jingjot'.

Ko khun khasi phi ieid ne em iala ka ri?

Ko khun khasi phi ieid ne em iala ka ri?

Ngi ki khasi ngi long ka jaitbynriew ba kyrpang bad bapher bha na kiwei. Ka jaitbynriew Khasi ka kyrpang ha ki ba bun ki liang kum; ka niam ka rukom, ka kolshor, ka riam ka beit, ka jinghiar pateng bad jingshim jait na ka kmie, ka rukom shna iing, ka ktien ka thylliej bad bun kiwei de. Ngi long shisha ka ri ba riewspah ha ka niam ka rukom, ka riam ka beit, ki riti dustur bad ka mei mariang. Ngi ki khasi ngi iaid ngi ieng ha kane ka sla pyrthei da ka ba bud janai ia ki hukum ba ngi ki khasi ngi ngeit ba la ai da U Blei. Ki ne ki hukum ki long.

Tip Briew Tip Blei

Tipkur Tipkha

Kamai ia ka Hok

Ngi ki khasi ngi ngeit ba U Blei u ieid eh iangi bad dei nakane ka daw u la ai iangi ki hukum ne ki riti dustur khnang ba ngin ia im suk im sain bad ngin iaieid parabriew. Ha ka juk ba mynta patde to ngin iapeit janai ba lada ngi kam ialade ba ngi dei ki khasi ngi bud ne em ia ki riti dustur ba u longshuwa manshuwa u la ai ia ngi. Lada ngim bud ia ki riti dustur ngam tharai ba ngi dei hok ban khot ialade ki khasi.

Tip briew tip blei

Ngi long ka jaitbynriew ba tipbriew tip blei bad Tip kur tip kha. Dei na kane ka daw ba mynshuwa ym ju don nongkhrong ne ba iap thngan namar ba ka longkur longjait ka bah ka shan ha kino kino ki jinglanot. Ngi ki khasi ngi long ka jaitbynriew ba tieng Blei bad dei na kane ka daw ba ngi don ka knia ka khriam ban beh krat ia u ksuid u khrei na ka kyndew ka muluk bad na ka jaitbynriew jongngi. Nig ki khasi ngi long ka jaitbynriew ba ngeit, ba shaniah bad ba aiti ha U Blei. Ngi dei ruh ka jaitbynriew ba ieid bad ba iarap iala ki para briew. Kumba ngi burom ia U Blei ngi burom ruh ia ki parabriew.

Ka juk mynta ka dei ka juk khwan shimet, ka juk ba ki mar ki mata ki kham kordor ban ia u Blei bad ia ki briew. Te hango ngi ki khasi ngi ieng mynta? Bun ki khasi mynta kim ju don ka knia ka khriam, kim ju kynmaw ia U Blei bad ki don ruh ki bym ngeit Blei. Bun ki khasi mynta ki long khar khrong, ki long ki ba pyniap briew, kim ju iarap iala ki ba haiing hasem bad ki don ki ba khein ia kiwei kum ki mrad. Hato ki Khasi kiba leh kumne ki dei ne em ki Khasi? Lada ngi dei shisha ki khun Khasi ngi dei ban im Tip briew tip Blei.

Tip Kur Tip Kha.

Ngi long ka jaitbynriew ba iatylli lang “U Blei ym lah ban im kum ka dew lynnong” ong ka jingrwai. Ngi ki Khasi ngim lah ban im khlem ki ba haiing hasem, ki kur ki jait ne ki meikha, Bakha. Ka Ri Khasi hi ka jin da la jah rngai lada ym don ki kur ki kha. U briew u bym tip kur tip kha I dei I mynder. Ki Khasi ki shaid don ka jingia kynduh kum ka jingialum kur, ha ka jingiap, jingkhawai dap snem, ne jingiathoh kurim. Ngi long ka jaitbynriew ba iatrei lang ha ka iap ka im. Ka jingpynshitom ba jur tam ia u khasi ja long ka jingshahtait kur na ki daw ba I ita I briew ym khein kor ia ka sneng ka kraw ne burom ia ki ba kham heh kham san.

Katba ki briew ki kham nang kham stad bad kham don kham em ka jaitbynriew khasi ka nang hiar dor. Ka kham hiar dor namar ba ngi ki khasi ngi la sdang ban khwan shimet. La duna ka jingiajan shi kur shikha lane ka jingiarap markylliang. Teng teng wat shipara ruh ngi iashun iania na ka daw ba ngi kwah ban kham riewspah. Ki don ruh ki bym ju wan wat ha ba don jingiathoh ne jingiap na ka daw ba ki ia kajia spah. Ngim ju burom ia ki bahaiing hasem. Ne ia ki kha ki man. Te hato ngi dei shisha ne em ki Khasi? Lada ngi dei shisha ki khun Khasi ngi dei ban im Tip Kur Tip Kha.

Kamai ia ka hok

kamai ia ka hok kamut ban im da la ka umsyep bad ka snam. Kane ka hukum ka pynpaw shai ba ngi ki Khasi, ki khun u Hynniew trep hynniew skum ngi long ki briew ba im hok im sot. Kane ka hukum ka pynlong ia ngi ki Khasi ba ngin kren ia ka jingshisha, ngi dei ban burom parabriew bad ngi dei ban ‘ai hok ne ioh hok' iala ka nong ka kuna. Dei na kine ki daw ba ngi ki khasi ngi long kiba sngur bad hok ha ka jingim ne jingmut jingpyrkhat bad ym ju don nongtuh, nongbishni ne ba khwan shimet. Hynrei ngi long ka jaitbynriew baiaieid bad iarap markylliang. Ki khasi ki don ka jingiatehsong kaba skhem bha bad la ki kur ki kha. Ki kur ki kha ki iarap bad kyrshan markylliang ha ka iap ka im. Ki briew baroh ki sngewkmen bad sngewsuk mynsiem namar ka kur ka jait ka iatylli.

Ka jylla Meghalaya jongngi mynta ka pawnam ha ka jingbamsap. Ka spah, ka nam, bad ka bor ki la long kynrad bad ki la pynjngai ia ngi na ki briew bad U Blei. Tang ban ioh kamai bha ki thok ki shukor bad ki pyniap briew. Haba ka kamai kajih jong kiwei ka kham bha ngi bishni bad don wat ki ba kwah ban khanglad ban nang roi shuh shuh. Ki don ki khasi mynta ki im ym da la ka umsyep hynrei ki shu leit khrong bad leit dawa pisa na kiwei. Ki don ki khasi ki ba leit tuh ia u soh u pai kiwei. Ki don ki khasi kiba shu shong jaituh haiing bad ap bam na kiwei wat lada ki dei ki ba dang eh met eh phat. Ki khasi mynta ki la kwah tang ban im suk khlem trei eiei eiei. Te hato ngi dei shisha ne em ki Khasi? Lada ngi dei shisha ki khun Khasi ngi dei ban long ki briew ba Kamai ia hok.

Ko khun samla ka ri khasi, Ko khun tip breiw tip blei ka ri bad ko rang bad thei dajied ka ri Khasi, ieng joit mynta, khie noh na ka ba thiah, pyneh la ki tyrpeng ale ngin ieng ialeh. Ka jingsniew ka la don hajan jongngi mait naphang bad wat ai ba ka jingsniew kan synshar iangi. Ka shong hangi ko khun samla ka ri rynkat ka jingiasnoh kti lang jong ki kmie ki kpa ba ngin pynlong biang ia ka ri ka ri khasi ka ri ba tipbriew tipblei, ri ba tip kur tip kha, ri ba kamai ia ka hok, ri ba tiphok tip sot bad ka ri ba don burom ba don akor. 'Ale ngin iatrei lang bad pyllait ia ka ri khasi na ka jingdum bad jingjot'.

Powered By Blogger

Jakhong, Mairang, Meghalaya

FIND OUT WHAT YOU WANT