La plie ia ki maw pynsahnam ia ki Syiem bad ki Lyngdoh ka Hima Maharam ha ka sngi rakhe ia U Sngap Syiem ha Mawlangwir

Mawkyrwat, Naiwieng 30, 2021:  U Bah Titoswell Chyne, CEM, KHADC bad u bah Rowell Lyngdoh Marshilong, Lyngdoh Rangbah, ka Hima Maharam ki la plie ia u Maw pynsahnam ia ki Syiem bad ki Lyngdoh  ka Hima Maharam ha ka sngi jong ka jingrakhe ia ka sngi kynmaw tympang ia u Sngap Syiem ba la pynlong da ka Hima Maharam ha ka jingiatreilang bad ka Dorbar Shnong Mawlangwir kaba la pynlong ha Mawruduk, Mawlangwir.

            U Bah Titos Chyne, CEM, KHADC u la kren halor ka Land Bill, Ka Village Development Council, Ka Inheritance Bill, bad ka Clan Bill. U la ai khublei Sngap Syiem de ia ki khun ki hajar jong ka District bad u ong ruh ba bun ki bym tip shaphang kane ka sngi.U la bynrap ba ngi donkam ban kynmaw ia kita kiba la synshar halor jongngi namar ba u long u Syiem namar hapdeng ka jinglehthma bad ka sorkar phareng u long u Syiem ba u khlem pyndem bad ka sorkar phareng kam lah ban leheiei ia u, ban kem, pyniap ne set byndi ia u tat haduh ba ki khot ban iatreilang bad u ioh ban synshar laitluid haduh ka sngi khatduh. U la ban ba ka long ka sngi kyrpang namar ba dei ha kane ka sngi ba u Sngap Syiem  u la pynmih ia ka dulir ne Notification ban ong ia u khun u hajar ba ki dei ban pynskhem ia ki dulir iala ki jong ki jaka ki pata bad kaei kaba u la leh u Syiem ka KHADC ka dang leh mynta.  U kren halor ka Land Bill kam dei ka Bill khyllah ne ka Bill pynkyla riti hynrei ka dei ka bill pynskhem riti. U la ong ba ka Sorkar kam khein kor ia ki dulir ba la ai da ki rangbah shnong bad ki Syiem bad ka Land Bill ka pynskhem ia bor jongki. U la kyntu ia ki Rangbah Shnong, ki Syiem bad kiwei ba kin ym pyndonkam bakla ia ka bor ka iktiar ba la pynkhamti ha ki. U la ong ba ki mynder ha ki khappud ki kylla long trai ia ki jaka namar ba ki ioh ka syrnot na ki syiem bad ka jingwan ka Land Bill kan pynduh bor bad kin ym treikam shuh kiba kum kita ki jaka.

            U la batai ruh ba ka KHADC ka pynskhem ia ki riti ki dustur ym ban pynkylla ia ki. U la ong bunsiem ki shuki ha District Council ki long tang ki jaka ban ialehkai bad pynskhem Syiem hynrei dei ban pynskhem ia ki riti dustur ka it ka hima. U la ong ba ka Sorkar kan pass noh bad u Lat (Governor) yn ai noh ia ka assent na ka bynta ka Land Bill ba ka KHADC ka la ai namar ba kam myntoi ban shu ioh shuti lada ngim ioh ia kane ka Ain kum ka dak ba ngi burom ia ki dienjat u Sngap Syiem. U la ong ba ngi sngewdon jingkyrmen haba ki samla ka mynta ki kynmaw ia ka mynnor bad ai ba ka synshar kaba mynta kan bteng shuh na ka bynta ka pateng ban sa wan.

            U bah Titos u la kren ruh shaphang ka Village Development Council bad kumno ki Longkmie kin don bynta ha katei ka Council. U la ong ruh ba ia mynta ka riti ka dustur ka la ong ba ia mynta ki Longkmie kim pat lah ban long Rangbah Shnong. U la kren ruh shaphang ka Inheritance Bill ba ka long ka Bill ka ban iarap ia ki ba bun ki briew kiba mat ia ki jingeh bad jingjynjar ha kaba ki khun khadduh ki ialeh mukotduma bad ki kmie ki kpa ne ki hynmen ki para u la bynrap ba da ka jingwanrah ia kane ka ain kan long ka jingpyrkhat na ka bynta ki khun heh ki khun pdeng bad ki khun shynrang. U ong kane ka ain kan sa teh khyndiat ia ka jinglong lyngkrang ka jaitbynriew jongngi. U la iathuh ruh ba ka Council ka dang pynkreh ia ka Clan Bill ne ka ain khein kur khein kha bad ban buh ryntih ia ki kur ki kha ha ka ri khasi jongngi. U la pynkut da kaba ong ba ka jaitbynriew kaba im ki riti dustur ka dei ka jaitbynriew kaba im.

            U bah Pius Marwein, MLA & MDC, Ranikor u la ong ba ki bun ki jingkajia ha ki khappud, ki shnong ki thaw, ki jingiaknieh jaka jongngi ha ki por ba mynta ha kiba bun ki liang bad ki don ka jingkynnoh ia ka Sorkar ne District Council hynrei ka jingbakla ka dei na ki trai jaka bad ka liang u syiem ba pyndonkam bakla ia ka bor. U la ong ba bunsien ngi ki khasi ngi shu sahkut ha ka umdum bad ngi shah ňion bein ha ki bar jylla dei tang na ka daw ba ngi iatan tyllai para mangi u la kyntu ba ngin ym iatan tyllai ne ia bishni hynrei ban iatylli khnang ba ngin poi sha ka thong. U la ong ba ka jingialeh ka dei tang para mangi bad ngim lah shuh ban pynbha ne pynwandur shuh ia ka imlang sahlang namar ka jingialeh para mangi.

            U Additional  Deputy Commissioner jong ka South West Khasi Hills District, Bah W. Biam, MCS u la ong ba to ngin iatylli bad iatreilang na ka bynta ka roi ka par ka dong ka thain, ka hima bad ka jaitbynriew baroh kawei.

            U bah Carness Sohshang, MDC, Mawkyrwat Constituency u la ong ba ia ka bor jong ka District Council la sdang ban shah pyntroin ia ka bor bad lada don ki Bill ki ain ba iadei bad ka jaitbynriew ki don beit kiba iuh break bad ngi hap ban wat bniah mano ba buh break bad kane ka wanrah ia ka jingeh. U la ong ba ki nongmihkhmat ki dei ban pyllait por ban pule ia ki ain khnang ba kin ioh ia ka jingtip kaba pura. U kren ruh spahang ka Land Bill, Ka Village Development Council bad ka Inheritance Bill da kaba ong ba kine kin iarap ban iada na ka bynta ka ri bad ka jaitbynriew. U la ong ruh ba dei ki trai ki ba ai jaka rieh tngen ia ki mynder ri ban ban buhai shnong ha ki jaka ki puta jongngi. U la ong ba ka jingkynmaw ieid ia u Sngap Syiem ka long ka jingpynkyndit bynriew ia ngi ba ngi sdang ban iada iala ka ri bad ka jait bynriew jongngi.

            U bah Rowell Lyngdoh, Lyngdoh Rangbah, ka Hima Maharam u la ong ba ka jingiabud than ia ki populist idea jongki nongialam kan ym iarap iangi bad ngin sa shah ialam bakla te ngi dei ban leh ia kaei kaei da ka jungstad, jingshemphang bad ka jingkitkhlieh.

            Bah Robertjune Kharjahrin, Adviser KHADC u batai sani bha shaphang ka Land Bill kaba la pass da ka KHADC. U la ong ba ka Land Bill kam dei ka ain khyllah hynrei ka dei ka jingpynjanai ia ki riti dustur ba la don lypa bad dei hangta ka jaitbynriew kan im.

            Ha katei ka sngi la ioh ka jingrwai pdiang sngewbha na ka Seng samla shnong Mawlangwir, jingrwai kyrpang da ka seng HYC ba ai kyrteng "Im slem ko Ri Khasi", Jingrwai Kyrpang da ka Ïonglajong Musical and Cultural Organisation, bad ka Jingshad tynrai na ka Ri Maharan Folk Academy. La pyniaid ia katei ka prokram da u bah Niandro Syiemiong, Syiem Hima Maharam, la pdiang sngewbha da u bah N.S Wanniang, Myntri Shnong Mawlangwi, u ba la pule ruh ia ka khana pateng kaba iathuh shaphang ka jingwan ka synshar Syiem hapoh ka Hima Maharam bad la kren ai khublei da u Bah P. Wanniang,  Myntri Shnong Sohkhyllam.